20. yüzyıl, Osmanlı İmparatorluğu için, 1908 yılında, İttihad ve Terakki Cemiyeti’nin meşrûtiyeti ilan etmesi ile başladı. 1908 yılı, Türkiye Cumhuriyeti’nin temel kurallarının belirlendiği, modern Türkiye için bir dönüm noktası oldu. Bununla birlikte Cemiyet, 1919 yılına kadar politik yaşamda imparatorluğun temel gücüydü. On altı makaleden oluşan bu kitap, İttihad ve Terakki Cemiyeti’ni her yönden inceliyor; Cemiyet’in politik, sosyal, ekonomik ve ideolojik fikirlerini tahlil ediyor. Derin analizlerin yer aldığı bu kitabın, yararlı ve akıcı bir şekilde modern Türkiye’nin temellerini anlamak isteyenlere yardımcı olacağını düşünüyorum.

Prof. Dr. Feroz AHMAD

İttihad ve Terakki’ye yönelik tartışmalar, aradan geçen onca zaman rağmen, Türk siyasetinde güncelliğini muhafaza ediyor. Özellikle Türk demokrasisi ve sivil siyasetin ağır yara aldığı askerî darbelerde; çoğulcu ve eleştirel siyaset tarzına karşı otoriterleşme iddialarının merkezinde; bürokratik vesayetin sivil siyaseti tahakküm altına aldığı politik çıkmazlarda; Ermeni meselesi, “Kürt sorunu” gibi kimlik siyasetine yönelik politik enstrüman arayışlarında; Türkiye’nin özellikle son dönemine yansıyan dış politika açılımlarında mütemadiyen İttihad ve Terakki Cemiyeti’nin hayaleti Türk siyasetinde dolaşıma sokuluyor.

İttihat ve Terakki alanında dünya çapında en önemli isimlerden olan Feroz Ahmed, arka kapak yazısıyla destek veriyor. Kolay üslubu ve ilgi çeken konularıyla hızlıca ve bıkmadan kendini okutuyor. Çalışmada Gökberk Yücel, Orhan Koloğlu, Hüseyin Raşit Yılmaz, İlyas Kara, Nevzat Artuç, Baran Dural, Mustafa Yiğit, Afşın Efkarlıoğlu, Mehmet Emin Elmacı, Bahar Aşçı, Ercan Uyanık, Bülent Şenses, Hülya Toker, Oğuz Yücel, İkbal Vurucu gibi isimlerin makaleleri yer alıyor. İmparatorluğa yön veren Enver-Cemal-Talat paşaların biyografileri; Cemiyet’e dair söylemler ve söylentiler; İttihat ve Terakki Cemiyeti’ni ortaya çıkaran faktörler; Osmanlı ekonomisinin, ordusunun ve bürokrasisinin genel durumu; Cemiyet’in eğitim-öğretim alanlarında, orduda, siyasette yaptığı reformları; Ziya Gökalp’in fikirlerinin cemiyet üzerindeki etkileri; I. Dünya Savaşı devrinde Osmanlı İmparatorluğu; Alman subayların Osmanlı ordusundaki konumu, ve daha pek çok mevzu etraflıca analiz ediliyor.