Ben, hadisatı affediyorum. İnsanlardan gördüğüm fenalığı bir yangın, bir yıldırım gibi önüne geçilemez bir kaza telakki ediyorum. Sevdiklerimden ayrılırken, sükûta, ebediyete kavuşurken beynime hücum eden hatıraların arasında o galiz çehreyi görmek istemiyorum. Yalnız şiir, yalnız aşk, yalnız güzellik.

Cemil Süleyman

 

Fecr-i Âti topluluğunun önde gelen isimlerinden Cemil Süleyman, yaşadığı dönemde zorluklarla dolu bir hayatın ortasına savrulmuştur. 1912 yılında doktorluk görevine başlamış; Balkan Savaşları, Suriye ve Kafkasya’da ölümle boğuşmuş; insanlık tarihinin en feci olaylarına şahit olmuştur. Savaş yıllarında iki defa yaralanır, birinde ölümden döner. Ömrünün yarısı uzak müstemlekelerde, sahralarda, badiyelerde geçer. Bütün bunlara rağmen hatırladıklarını yazmak onun için bir iptiladır. Ömrünün son üç yılında seçkin bir üslup ve ince nüktelerle yazdığı hatıralarını gazetelerde yayınlar. Cumhuriyet’in ilanı ile hissedilen değişimi satır aralarına ustaca yerleştiren Cemil Süleyman, çocukluk günlerinin geçtiği Osmanlı dönemi ile Cumhuriyet döneminin panoramasını sunar. Kendi geçmişi ile bugünü arasında ilmekler dokurken aslında bir coğrafyanın geçmişini ve “şimdi”sini de gözler önüne serer.

Cemil Süleyman Alyanakoğlu’nun mirasına bir saygı olarak bu esere Kendi Cennetlerinde ismi uygun görüldü. Hüseyin Bargan tarafından titizlikle yayına hazırlanan bu hatırat, Cemil Süleyman’ın külliyatının toparlanması adına önemli bir adımdır. Beyrut, Şam, Lübnan, Antalya, Suriye ve İstanbul’un anlatıldığı Kendi Cennetlerinde, Cemil Süleyman’ın daha evvel yayınlanmamış hatıralarını gün yüzüne çıkararak tarih ve edebiyat literatüründe mühim bir boşluğu doldurmaktadır.

Hüseyin Bargan titizlikle yayına hazırladığı bu eşsiz çalışmada Fecr-i Âti edebiyatçılarından olan Cemil Süleyman'ın yayınlanmamış gezi notlarını ve hatıralarını bir araya getirmekle edebiyat tarihi literatüründe çok önemli bir boşluğu dolduruyor. Esere Cemil Süleyman'ın hatırasına sadık kalınarak Kendi Cennetlerinde ismi verildi. Kendi Cennetlerinde; Beyrut, Şam, Lübnan, Antalya ve İstanbul'u acılarla geçen bir ömür süzgecinden okumak, dönem şartlarına vakıf olmak ya da Cemil Süleyman'ın nükteli üslubuyla tanışmak isteyen okurlar için vazgeçilmez bir çalışma olarak raflarda yerini aldı.

Bana: “Niçin yazmıyorsun?” diyorlar Ben mi yazmıyorum? Gelin sandıkların içinde peynir, sabun ve pastırma nevinden kemirecek bir şey bulamadıkları zaman farelerin lezzet ve iştiha ile etrafına üşüştükleri yazı tomarlarını görün. Eğer küften iğrenmez, tozdan içiniz gıcıklanmazsa bu yaprakları birer birer çeviriniz ve bakınız, neler yazmışım! Ne saadetli günler görmüş ne feci sahnelere şahit olmuşum. Kolay değil elli bir senelik ömür bu… Bir ömür ki içimde bütün bir dünyanın sergüzeşt ve hadisatı yaşıyor.

- Hatırat türünün akıcılığı ve Cemil Süleyman’ın sürükleyici üslubu, okura keyifli bir tecrübe vadediyor. - Sultan 2. Abdülhamid Devri’nden Cumhuriyet’e uzanan geniş bir dönemi aydınlatıyor. - Dönemin tarihine ve sosyopolitik şartlarına seçkin bir edebiyatçının gözünden bakmaya davet ediyor. - Fecr-i Âti'nin seçkin edebiyatçılarından olan Cemil Süleyman’ın daha evvel yayınlanmamış notlarını okurlarla buluşturuyor. - Cemil Süleyman’ın cepheden cepheye koşan bir doktor olması okurlara önemli gözlemler aktarıyor. - Cemil Süleyman’ın Fecr-i Âti ve Servet-i Fünun toplulukları içindeki yerini ve önemini vurguluyor.