1 Aralık 1963 tarihinde Rize’de doğdu. 1985 yılında Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Tarih Bölümü’nden mezun oldu. 1987’de İzmir-Aydın Demiryolu konulu teziyle yüksek lisansı, 21 Temmuz 1992 tarihinde de Osmanlı Merkez Bürokrasisinde Reform (1836-1856) başlıklı teziyle doktorayı tamamladı. Başbakanlık Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı’nda iki yıl Uzman Yardımcısı olarak çalıştıktan sonra, 1 Şubat 1989’da Marmara Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü’nde Yakınçağ Tarihi Araştırma Görevlisi oldu. 12 Ekim 1995’te Doçent; 28 Mart 2001’de ise Profesör oldu. 1997 yılından beri aynı zamanda Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Araştırmaları Merkezi’nin çıkardığı İslâm Ansiklopedisi’nin Türk Tarihi ve Medeniyeti Heyeti’nde müellif-redaktör olarak görev yapmaktadır. Uzun yıllar çalıştığı Marmara Üniversitesi’nden Ocak 2014’te emekli oldu. Hâlen İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Başkanı olarak görevini sürdürmekte olup aynı zamanda Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA) asli üyesidir. 1995’te İngiltere ve İskoçya’da araştırma ve incelemeler yaptı. Temmuz-Ağustos 2000 tarihlerinde London School of Economics and Political Sciences ve School of Oriental and African Studies’de misafir öğretim üyesi olarak bulundu. Eylül 2001’de Islamic Area Studies projesi kapsamında Tokyo Üniversitesi’nde bir hafta süreyle dersler verdi. 1995 yılında Tanzimat Dönemi Osmanlı Merkez Teşkilâtında Reform isimli kitabıyla Türk Tarih Kurumu Teşvik Ödülü’nü aldı. 2002 yılında, Osmanlı Bankası Arşiv ve Araştırma Merkezi, Avrupa Bankacılar Birliği [EABH] ve Tarih Vakfı’nın ortaklaşa düzenlediği Bankacılık ve Finans Tarihi Yarışması’nda Para Pul Oldu: Osmanlı’da Kâğıt Para, Maliye ve Toplum isimli eseriyle kitap dalında birinci oldu. 2010 yılında ilk defa düzenlenen ve akademik çalışmaların tamamına verilen Uluslararası Halil İnalcık Tarih Ödülü’ne ve 2011 yılında Elginkan Vakfı tarafından düzenlenen ve yine akademik çalışmaların bütününe verilen Türk Kültürü Araştırma Ödülü’ne lâyık görüldü. 2001 Aydın Doğan Tarih Ödülü; 2004, 2006 ve 2008 yıllarında düzenlenen Uluslararası Bankacılık ve Finans Tarihi Yarışması ile Türk Tarih Kurumu’nun 2011 yılında 80. kuruluş yılı münasebetiyle düzenlediği Türk Tarih Kurumu Bilim ve Teşvik Ödülleri jürilerinde yer aldı.